Romp lakken

Zoals in een eerder bericht te lezen, is de boot eind April de kant op gegaan bij Ad Spek in Voorschoten. Niet alleen voor het vervangen van het teak in de kuip, maar ook voor groot onderhoud aan de romp.

Vanaf 13 mei had ik drie weken vrij genomen om o.a. de romp flink onder handen te nemen. Doel was om de schade plekjes op de romp te repareren en de romp volledig te lakken. Er zaten op een zestal plekken beschadigingen in de gelcoat (boven de waterlijn) die misschien wel middels op kleur te maken gelcoat te repareren zouden zijn, maar op termijn geeft dit m.i. te veel verkleuring waarna uiteindelijk lakken de laatste optie is. Daarnaast zou de romp volledig gepolijst moeten worden, wat ook een aanzienlijke klus is. Lakken dus!

Eenmaal buiten op de kant heb ik de boot eerst een flinke wasbeurt gegeven met Seashine Super Cleaner hetgeen goed ontvet en vervolgens met een andere cleaner ontdaan van de gele snor. De belettering heb ik verwijderd met een caramelschijf.

Op 9 mei is de boot de loods in gegaan en kon ik er echt tegenaan!

Eerst heb ik samen met Ronald Hockx alle RVS gedemonteerd van romp en spiegel, de uitlaat van de kachel en het beslag van de achterstag heb ik op de spiegel laten zitten. Vervolgens de romp volledig geschuurd met een Bosch excentrische schuurmachine en goed schuurpapier, korrel 240. "Even" volledig de romp schuren koste me een kleine 2 dagen. Daar ik niet echt te spreken was over het schuur resultaat heb ik een professionele machine gehuurd met een groter schuur oppervlak en de romp nog een keer helemaal nagelopen, korrel 220.
Vervolgens heb ik de romp helemaal nagelopen op zoek naar de kleinst mogelijke beschadigingen in de gelcoat en alle plekken en plekjes met een stukje tape eronder gemarkeerd. Eén van de grotere beschadigingen in de romp zie je op navolgende foto. Dit was een plek die hoorbaar los van het onderliggende laminaat lag. Dergelijke plekken heb ik uitgeschuurd en opgevuld met Variopox Finish epoxy plamuur. Vervolgens de plekken geschuurd, waar nodig verder met epoxy plamuur opgebouwd en geschuurd tot een volledig vlakke laag.

Eenmaal vlak heb ik alle behandelde plekken - groot en klein - behandeld met IJmopox ZF Primer.
Tijdens het opknapwerk ontdekte ik in het onderste stuk van de waterlijn een beschadiging die nog niet opgemerkt was, deze bleek na verder uitschuren tot ca. 15 cm onder de waterlijn door te lopen. Zoals je ziet heb ik deze plek volledig uitgeschuurd. Daarna behandeld met Variopox Injectiehars. Voor de plekken boven de waterlijn was dit voldoende, de injectiehars trok goed in de kraken. In het vlak onder de waterlijn heb ik een matje gelamineerd. In een later stadium heb ik alles afgewerkt met epoxy plamuur en heb ik 7 lagen International Interprotect Epoxyprimer aangebracht. Kort na de laatste laag gevolgd door antifouling voor een optimale hechting.

Ook de gehavende spiegelrand, die ik net na aanschaf van de boot eind 2008 wel enigszins gerepareerd had, heb ik na het uitschuren van diverse plekken opnieuw met epoxy opgebouwd en in de ZF primer gezet.

Alvorens de romp daadwerkelijk te kunnen lakken is het zaak de blauwe lijnen en waterlijn op de romp goed in kaart te brengen. Voor de waterlijn geldt dat de bovenkant van het bovenste blauwe biesje 13,5cm vanaf de waterlijn (overgang lak naar antifouling) zit. Die hoogte is uiteraard overal hetzelfde. Echter vanaf de buik van de boot tot de achterkant worden de lijnen breder door de vorm van het achterschip. Hier was het dus zaak de afmetingen goed te noteren. Om de 50cm heb ik een stukje schilderstape op de antifouling geplakt met de belangrijkste maten erop. Ditzelfde heb ik gedaan voor de dubbele blauwe lijnen onder de stootrand. Ook hier heb ik om de halve meter de maten boven de stootrand genoteerd.

Na precies een week werk aan de romp gaat de eerste laag DD lak van De IJssel op de spiegel. De lak voor de spiegel heb ik op kleur laten mengen. Al eerder dit jaar heb ik Gelcoat op kleur laten maken voor het repareren van diverse plekjes in de kuip en op het dek. Deze kleur was tevens het uitgangspunt voor de lak van de spiegel. De spiegel was overigens een mooi vlak om weer eens te "oefenen" met DD lak, onze vorige boot (een Friendship 22) heb ik minstens 18 jaar geleden met DD lak gelakt, dus die ervaring was wel een beetje weggezakt.

De blauwe lijnen op de kajuit waren ook aan een opknapbeurt toe. Aan beide zijden heb ik de openslaande ramen en aluminium profielen gedemonteerd. Het voorste vaste raam heb ik aan beide kanten laten zitten. Nadat ik in 2011 de kunststof ramen had vervangen zitten deze nu muurvast. Dan maar goed afplakken, niet ideaal maar beter dan de aluminium profielen of de rubberen pezen naar de knoppen helpen... De lijnen en voorste ramen heb ik eerst afgeplakt en daarna net als de romp goed geschuurd. De tape bood bescherming voor de gelcoat en heb ik na het schuren weer verwijderd. Dat viel overigens nog behoorlijk tegen, daar de mee geschuurde kunststof tape op vele plaatsen zo dun was geworden dat deze in kleine stukje brak. Het heeft me zeker 2 uur gekost om deze tape weer te verwijderen.

Een dag nadat de spiegel was gelakt heb ik de romp voor de eerste keer gelakt. Voor de eerste laag heb ik drie verschillende kleuren gebruikt, kleine potjes van 1/2kg DD lak. Drie kleuren om na de eerste laag te bepalen wat de uiteindelijke kleur zou gaan worden. Aan bakboord heb ik DC881 (Noordpool wit) gebruikt, aan stuurboord heb ik twee kleuren gebruikt, DC800 (Wit)en de laatste 2 meter vanaf de achterzijde DC841 (Nevel wit). De keuze is uiteindelijk gevallen op DC800, deze kwam het dichtst bij de oorspronkelijke romp kleur. De DC841 viel meer grijs dan wit uit, de DC881 had een blauwe kleurzweem erin die ik eerlijk gezegd ook best mooi vond. Kleur bepaling is en blijft wat dat betreft moeilijk vanaf een staaltje, maar zelfs ook als het eenmaal op de romp zit. De lak heb ik aangebracht met een 10 cm lakroller dubbel rond, merk Goudhaantje.

De tweede lak laag heb ik de dag erna direct en zonder schuren over de eerste laklaag gezet. Wel heb ik een behoorlijk aantal zakkertjes direct onder de stootrand nog weg geschuurd. In eerste instantie met fijn schuurpapier droog, maar na advies van de op de werf aanwezige schilder ging het een stuk beter met nat fijn schuurpapier (af en toe met water te besproeien middels een plantenspuitje). Hij adviseerde me tevens de tweede laag wat voller erop te zetten, hij vond de eerste laag wat schraal, waardoor de DD lak onvoldoende vloeide. Om de lak goed te laten vloeien moet er simpelweg meer lak aangebracht worden. Door meer lak aan te brengen vloeide de lak inderdaad beter.
Daarna heb ik het geheel een dag laten uitharden en de volgende dag met korrel 220 geschuurd. De 3e laklaag zou de finale laag moeten worden. Eind van de dag heb ik de boot helemaal afgespoeld met vele emmers water en een beetje spiritus en met een trekkertje direct na spoelen droog getrokken. Ook de vloer van de loods heb ik nat gemaakt alvorens te gaan lakken, dit voorkomt dat het stof van de vloer opstuift als je er overheen loopt. Nadat de loods door iedereen verlaten was heb ik s'avonds de 3e laklaag erop gezet. In ruim 3 uur was ik helemaal rond.

Direct nadat ik klaar was (het was inmiddels tegen 10 uur) had ik al het gevoel dat de dekking niet optimaal was. Dit werd de volgende dag bevestigd, met wat beter daglicht in de loods. Eén van de kleuren die ik bij de eerste laklaag had gebruikt (Nevelwit) was zo grijs dat dit deel na de 3e laklaag nog duidelijk afweek van de rest. De 3e laklaag zat er perfect op maar de dekking was helaas niet optimaal. Er moest dus nog een vierde laklaag op. Ik heb even wat moed moeten verzamelen, maar het was niet anders...

De vierde laag kon er binnen 24 uur direct overheen. Zo gezegd zo gedaan. Wederom in de avonduren heb ik de vierde laag erop gezet. Hierbij had ik twee handicaps die niet bepaald meewerkte voor een perfect resultaat. De lage voorjaarszon stond behoorlijk de loods in te schijnen. Daarnaast was het lakken over een niet geschuurde hoogglans onderlaag behoorlijk lastig, de natte lak was nauwelijks te onderscheiden van de ondergrond. Pas na een tijdje had ik door dat delen wederom te schraal waren opgezet, met alle gevolgen van dien. Aangezien ik de 2 componenten lak al voor de hele romp had aangemaakt heb ik de hele romp verder afgelakt en zo goed en vol mogelijk opgezet, helaas al wetende dat het resultaat deels niet goed zou zijn.
De volgende dag heb ik alles nog eens goed bekeken en was duidelijk zichtbaar dat met name de bakboord kant (waar de zon s'avonds op scheen) er niet uit zag. Ik heb om het maar netjes uit te drukken wel even staan mopperen. In een 5e laklaag had ik al helemaal geen zin meer. Ik had gedacht na 3 lagen klaar te zijn en het project begon steeds verder uit te lopen. Mijn einde van de 3 weken vakantie begon ook te naderen... Maar ja, zo het water in gaan was al helemaal geen optie, dus opnieuw alle moed bij elkaar geschraapt.

Wederom moest ik de lak een dag laten uitharden en was er een dag schuren nodig om weer een strakke ondergrond te hebben voor de 5e laklaag. Die vijfde laklaag is er dan ook zondagavond (de laatste uurtjes van mijn 3 weken vakantie) op gegaan. Samen met mijn broer Marcel - die me geholpen heeft met de voorbereidingen voor de laatste lakbeurt en tijdens het lakken een oogje in het zeil hield - hebben we de 5e laklaag met succes kunnen afronden. Het eind resultaat mag er wezen!

De dagen erna moest ik het van de avond uurtjes hebben, na het werk thuis snel eten en direct door naar de boot om nog zo lang mogelijk door te werken aan de boot.
Maandagavond heb ik de spiegel afgelakt.
Dinsdagavond heb ik samen met Marcel de waterlijn afgeplakt, hetgeen ons zeker 4 uur koste om deze helemaal strak af te plakken.
Woensdag was ik nog een extra dag vrij en heb ik de hele dag besteed aan het afplakken van de dubbele streep onder de stootrand.

Van de dubbele streep heb ik eerst het middelste witte lijntje afgeplakt met 19mm tape. Aangezien dit mijn uitgangspunt is voor de andere aan te brengen tapes is het zaak dat deze er zo strak mogelijk op komt te zitten! De twee blauwe lijnen zijn oorspronkelijk bij benadering 50mm breed, hier en daar zat er in de originele lijnen 1 tot 2mm verschil. Die 50mm kwam mooi uit, ik heb 50mm tape (de gele tape op de foto) gekocht en deze strak onder en boven de middelste tape geplakt. Vervolgens heb ik met rode tape de onderste en bovenste tape daar tegenaan geplakt en de gele tape weer verwijderd. Hierdoor ontstond een mooie strakke lijn, klaar om binnenkort de blauwe lijnen weer aan te brengen.
Donderdagavond heb ik de blauwe lijnen en waterlijn weer op de romp gelakt. Deze dekte in 1 keer.

Zaterdag heb de zijkanten van de kajuit opnieuw geschuurd en in de loop van de middag gelakt. Kort daarna is de boot naar buiten gereden en in een tent gezet, zodat ik gegarandeerd iedere avond nog kon doorwerken aan de boot (de loods waar ik in stond was in principe s'avonds gesloten).
Een dag na het lakken van de lijnen op de kajuit heb ik de tape verwijderd, hiermee kwam het lakwerk na 4 weken tot een einde.

Er diende in de daarop volgende 2 weken nog wel het e.e.a. te gebeuren, zoals het monteren van de ramen in de kajuit, het aanbrengen van de naam, ligplaats en Dehler 35 CWS striping (afkomstig van Jack van Diemen, tevens Dehler clublid en eigenaar van BS Reklame in Lelystad), de antifouling, monteren van het RVS op romp, spiegel en kajuit en diverse andere kleine klusjes. En niet te vergeten het afronden van het vernieuwen van het teak in de kuip waarover ik al eerder op mijn blog had geschreven.

Na bijna 8 weken is op donderdag 18 Juni de boot weer te water gegaan, is de mast er weer op gezet en hebben we de boot weer vaar/zeilklaar gemaakt.

20 en 21 Juni heb ik de boot weer naar Hellevoetsluis gevaren en kunnen we weer gaan genieten van onze Dehler.

Klik HIER om het album met alle foto's m.b.t. het "Project Lakken" te bekijken.

Teakhout kuip vervangen (deel 4 - de laatste fase)

Eind April is de boot de kant op gegaan bij Ad Spek in Voorschoten. Niet alleen voor het teak, maar ook voor groot onderhoud aan de romp, waarover meer in een volgend artikel op mijn blog.

De laatste teak voorbereidingen heb ik nog thuis en in Hellevoetsluis gedaan, met name het op maat frezen van de paneeltjes voor de zit achter het stuurwiel en het uitlijnen van het teak op de vloer achter het stuurwiel.

Prioriteit had het ophogen van de vloer in de kuip. Het bestaande TBS ligt een kleine 4mm verdiept ten opzichte van de rand aan de zijkanten.
Eerst maar eens het TBS verwijderd door het met een Stanley mes in smalle stroken te snijden en vervolgens los te trekken. De achtergebleven lijmlaag was vrij makkelijk te verwijderen met een brede verfkrabber. De laatste restjes lijm vervolgens met Thinner verwijderd en de gelcoat grof geschuurd.



Om een vlakke vloer te krijgen heb ik het geheeld dicht gesmeerd met epoxy (het groene vlak op de foto's hieronder), gelijk met de omliggende rand. Ik heb dit in een aantal dagen in meerdere dunne lagen epoxy opgebouwd. Een stevig aluminium hoekprofiel diende als rij.

De volgorde van werken was wel anders dan de volgorde van de foto's doet vermoeden, de vloer heb ik als laatste in het hele project dicht gezet met epoxy.
De twee zijkantjes van de achterzit heb ik als eerste vast gelijmd, hiervoor heb ik Simson Bedding Compound gebruikt. Met een fijne lijmkam heb ik de compound verdeeld over het vlak, waarna de panelen in de lijm zijn gedrukt. De 3mm afstandsblokjes rondom de paneeltjes geplaatst om te voorkomen dat de panelen zouden verschuiven. Om een constante druk op de paneeltjes te houden had ik 6 zandzakken van 25Kg aan boord. Die heb ik iedere keer twee dagen op het vastgelijmde teak laten liggen.

Stuk voor stuk heb ik de panelen vastgelijmd, 2 paneeltjes per keer. Meestal had ik er een paar dagen tussen zitten voordat ik weer met de volgende paneeltjes verder kon.
In de tussentijd kon ik verder met het "project Romp" en kon ik de kiel en onderkant onder handen nemen. De boot staat inmiddels al een week of 5 op de kant, het wordt dus tijd dat deze twee projecten tot een einde komen.

Nadat alle panelen waren vastgelijmd was het laatste de afwerking rondom het teak. Het rondom met tape afplakken was nog een hele klus.

Het rondom primeren en afkitten koste (uiteraard) nog de nodige tijd. Eerst heb ik de zit achter het stuurwiel afgekit.
Net voordat ik daaraan begon had ik een net gerepareerde kraan gemonteerd in de kombuis. Halverwege het afkitten hoorde ik plots de waterpomp lopen en dacht ik "da's niet goed". Snel even tussendoor naar binnen, schakelaar pomp uitgezet en snel gekeken wat de oorzaak was. Het bleek dat er een slang in het kastje onder de kraan los was geschoten met als gevolg een waterballet in het kastje en op de vloer... Dat was even balen!
Maargoed, de klus moet af, dus snel weer het kitpistool ter hand genomen en verder gegaan met het afkitten van de achterzit. Direct daar achteraan de tape verwijderd.

Na het afkitten van alle panelen rest nog het afwerken en schuren van de naden rondom het teak. Dit heb ik even uitgesteld.
De boot is 18 Juni weer het water in gegaan, ook het project Romp was toen afgerond.

Tijd om te gaan varen en nog van het seizoen te gaan genieten! Een foto van de teak kuip moet ik nog eens maken en zal ik later nog aan dit artikel toevoegen.
Hier alvast één foto van de inmiddels afgewerkte banken en kuipvloer...

Klik HIER om het album met alle foto's m.b.t. het vervangen van het teak te bekijken.